نام مادر ابیا فرزند رحبعام بن سلیمان چه بوده است ؟!

Question

در کتاب دوم تواریخ ایام باب ۱۱ آیات ۲۰ به بعد عنوان می شود که ابیا فرزند محبوب ترین همسر رحبعام یعنی معکه دختر ابشالوم می باشد و پیش از این نیز در ابتدای باب ۱۵کتاب اول پادشاهان هویت مادری ابیا نیز عینا تکرار شده است منتها در همان کتاب دوم تواریخ باب ۱۳ در آیات ابتدایش عنوان می شود که نام مادر ابیا میکایا دختر اوریئیل می باشد .

البته از آنجایی که برخی شخصیتهای معرفی شده در کناب مقدس اسامی مختلفی دارند میتوان احتمال داد که این صرفا یک تنوع و تفاوت اسمی باشد نه الزاما تناقض شخصیتی ، اما از آنجایی که در باب ۱۳ در معرفی هویت مادری ابیا ، هم در نام مادر و هم نام پدربزرگ مادری تفاوت وجود دارد این برداشت بنظر بعید می آید که درست باشد .

Answer 1

درکتاب مقدس واژگانی چون پدر،پسر،مادر ودختر
ممکن است به پدر بزرگ ( یایکی ازاجداد  پدری ) ، نوه پسر( یا یکی از نوادگان پسر)،مادربزرگ (یا یکی ازاجداد مادری ) ونوه دختر(یایکی ازنوادگان دختر)
دلالت داشته باشند که درتورات ومخصوصا انجیل موارد زیادی پیدا میشود.
مثلا در کتاب اول پادشاهان فصل ۱۵ :
۱۱و آسا آنچه در نظر خداوند راست بود، مثل پدرش، داود عمل نمود.
میبینیم که داوود پدر آسا معرفی شده درحالیکه پدرش ابیا بود.

درکتاب دوم سموئیل فصل نوزدهم ،مفیبوشت پسر شائول معرفی شده :
۲۴و مفیبوشت، پسر شاؤل، به استقبال پادشاه آمد و از روزی که پادشاه رفت تا روزی که به سلامتی برگشت نه پایهای خود را ساز داده، و نه ریش خویش را طراز نموده، و نه جامۀ خود را شسته بود.

درحالیکه درهمان کتاب فصل ۴ مفیبوشت پسر یوناتان ونوه شائول معرفی شده است:

۴و یوناتان پسر شاؤل را پسری لنگ بود که هنگام رسیدن خبر شاؤل و یوناتان از یزْرَعیل، پنج ساله بود، و دایه‌اش او را برداشته، فرار کرد. و چون به فرار کردن تعجیل می‌نمود، او افتاد و لنگ شد و اسمش مَفِیبوشَت بود.

دررابطه با مادربزرگ هم به مثالی ازکتاب اول پادشاهان دقت کنیم
درفصل ۱۵ مادر ابیا معکه دختر ابشالوم معرفی شده است:
۱و در سال هجدهم پادشاهی یرُبْعام بن نباط، اَبِیام بر یهودا پادشاه شد.
۲سه سال در اورشلیم سلطنت نمود و اسم مادرش مَعْکَه دختر اَبْشالوم بود.

درهمان فصل مادر آسا پسر ابیام نیز همان معکه دخترابشالوم معرفی شده است:
۹و در سال بیستم یرُبْعام پادشاه اسرائیل، آسا بر یهودا پادشاه شد.
۱۰و در اورشلیم چهل و یک سال پادشاهی کرد و اسم مادرش مَعْکَه دختر اَبْشالوم بود.

دررابطه باواژه دختر هم مثالهای فراوانی است ازجمله انجیل لوقا فصل یکم که الیصابات ،دختر هارون(برادرموسی)معرفی شده است:
۵در ایّام هیرودیس، پادشاه یهودیّه، کاهنی زکریّا نام از فرقهٔ اَبیّا بود که زن او از دختران هارون بود و اِلیصابات نام داشت.

 بررسی معکه دخترابشالوم یامیکایا دختراورئیل:
معکه و میکایا به احتمال قوی دو اسم برای اشاره به یک نفر هستند.
 حال ببینیم معکه دختر ابشالوم بوده است یا نوه دختری او:
دردوم سموئیل فصل چهاردهم نوشته شده است:
۲۷و برای اَبْشالوم سه پسر و یک دختر مسمّی به تامار زاییده شدندو او دختری نیکو صورت بود.

میبینیم که اسم تنها دختر ابشالوم تامار است نه معکه.

درمتن سوال آمده میکایا(معکه) فرزند اورئیل است.
اما اورئیل کیست؟ ابشالوم؟ پسر ابشالوم؟ یا دامادش؟
طبق دوم سموییل فصل ۱۸ابشالوم درزمان حیاتش پسرانش را ازدست داده بود :

۱۸امّا اَبْشالوم در حین حیات خود، بنایی را که در وادی مَلِک است برای خود برپا کرد، زیرا گفت پسری ندارم که از او اسم من مذکور بماند، و آن بنا را به اسم خود مسمّیٰ ساخت. پس تا امروز یدِ اَبْشالوم خوانده می‌شود.

احتمال اینکه اورئیل و ابشالوم نیز یک شخص باشند رد میشود
زیرا اورئیل اهل جبعه(دوم تواریخ فصل ۱۳)
وابشالوم اهل حبرون(دوم سموئیل فصل ۳ آیه دوم)
هستند.

پس اورئیل داماد ابشالوم وشوهر تامار است.

 حال سوال اینجاست آیا ممکن است معکه اسم دیگر تامار باشد واین دو یکنفر باشند؟

طبق دوم تواریخ فصل ۱۳ ابیام فرزند میکایا (معکه)
واونیز فرزند اورئیل است.
پس اورئیل از جبعه شوهر تاماردختر ابشالوم است.
ازسوی دیگر میخوانیم که رحبعام از اورشلیم ،شوهر معکه است.
دوم تواریخ ۱۱:
۲۱و رَحُبْعام، مَعْکَه دختر ابشالوم را ازجمیع زنان و مُتعه‌های خود زیاده دوست می‌داشت
پس درنتیجه با دوشوهر متفاوت این احتمال که تامار و معکه یکنفر باشند رد میشود.
درنتیجه معکه دختر تامار ونوه ابشالوم است.
. تمام توضیحات  فوق طبق الگوی زیر خلاصه میشود:

داوود --->ابشالوم---->تامار وشوهرش اورئیل---->معکه یامیکایا وشوهرش رحبعام ---->ابیام ---->آسا

حال با توجه به الگوی بالا هر دوگزارش ذکر شده در متن سوال صحیح است وتناقضی درکار نیست.