آیا هبه کردن تنها مخصوص نبی است؟

Question

آیا هبه کردن تنها مخصوص رسول الله بوده است؟

چرا یک زن مومن نمی تواند خود را به یک مرد مومن هبه کند؟

سوره احزاب:

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَحْلَلْنَا لَكَ أَزْوَاجَكَ اللَّاتِي آتَيْتَ أُجُورَهُنَّ وَمَا مَلَكَتْ يَمِينُكَ مِمَّا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَيْكَ وَبَنَاتِ عَمِّكَ وَبَنَاتِ عَمَّاتِكَ وَبَنَاتِ خَالِكَ وَبَنَاتِ خَالَاتِكَ اللَّاتِي هَاجَرْنَ مَعَكَ وَامْرَأَةً مُؤْمِنَةً إِنْ وَهَبَتْ نَفْسَهَا لِلنَّبِيِّ إِنْ أَرَادَ النَّبِيُّ أَنْ يَسْتَنْكِحَهَا خَالِصَةً لَكَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ قَدْ عَلِمْنَا مَا فَرَضْنَا عَلَيْهِمْ فِي أَزْوَاجِهِمْ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ لِكَيْلَا يَكُونَ عَلَيْكَ حَرَجٌ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا ﴿۵۰﴾

اى پيامبر ما براى تو آن همسرانى را كه مهرشان را داده‏ اى حلال كرديم و [كنيزانى] را كه خدا از غنيمت جنگى در اختيار تو قرار داده و دختران عمويت و دختران عمه ‏هايت و دختران دايى تو و دختران خاله ‏هايت كه با تو مهاجرت كرده‏ اند و زن مؤمنى كه خود را [داوطلبانه] به پيامبر ببخشددر صورتى كه پيامبر بخواهد او را به زنى گيرد [اين ازدواج از روى بخشش] ويژه توست نه ديگر مؤمنان ما نيك مى‏ دانيم كه در مورد زنان و كنيزانشان چه بر آنان مقرر كرده‏ ايم تا براى تو مشكلى پيش نيايد و خدا همواره آمرزنده مهربان است (۵۰)

آیا این موضوع منطقی و اجتناب ناپذیراست؟ چه ایرادی دارد که دو جوان به همین سادگی به خانه بخت بروند؟وچرا این امتیاز باید تنها مختص نبی باشد؟

Answer 1

مطابق دستور قرآن، هر فردی قبل از نکاح و ازدواج باید اذن یعنی اجازه ازدواج را از سوی خانواده دختر کسب کند. یعنی تا اجازه از سوی خانوادۀ دختر صادر نشود نمی توان دختر را به نکاح در آورد:

.....فَانكِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ .... ﴿النساء: ٢٥﴾

......پس آنان را با اجازه خانواده‌شان به همسرى درآوريد و......

لیکن در خصوص آیه 50 سوره احزاب، برای محمدنبی بطور استثناء این مساله فرق دارد. در متن این آیه مشخص می شود که در خصوص محمد، این الله است که این اذن را صادر میکند، نه خانواده زنان مذکور در آیه:

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَحْلَلْنَا لَكَ أَزْوَاجَكَ اللَّاتِي آتَيْتَ أُجُورَهُنَّ وَمَا مَلَكَتْ يَمِينُكَ مِمَّا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَيْكَ وَبَنَاتِ عَمِّكَ وَبَنَاتِ عَمَّاتِكَ وَبَنَاتِ خَالِكَ وَبَنَاتِ خَالَاتِكَ اللَّاتِي هَاجَرْنَ مَعَكَ وَامْرَأَةً مُؤْمِنَةً إِنْ وَهَبَتْ نَفْسَهَا لِلنَّبِيِّ إِنْ أَرَادَ النَّبِيُّ أَنْ يَسْتَنْكِحَهَا خَالِصَةً لَكَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ قَدْ عَلِمْنَا مَا فَرَضْنَا عَلَيْهِمْ فِي أَزْوَاجِهِمْ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ لِكَيْلَا يَكُونَ عَلَيْكَ حَرَجٌ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا ﴿۵۰﴾

اى پيامبر ما براى تو آن همسرانى را كه مهرشان را داده‏ اىو خدمتکارانی که خداوند در اختيار تو قرار داده و دختران عمويت و دختران عمه ‏هايت و دختران دايى تو و دختران خاله ‏هايت كه با تو مهاجرت كرده‏ اند و زن مؤمنى كه خود را [داوطلبانه] به پيامبر ببخشد در صورتى كه پيامبر بخواهد او را به زنى گيرد را  حلال كرديم، این ويژه توست نه ديگر مؤمنان ما نيك مى‏ دانيم كه در مورد زنان و كنيزانشان چه بر آنان مقرر كرده‏ ايم تا براى تو مشكلى پيش نيايد و خدا همواره آمرزنده مهربان است (۵۰)

در آیه فوق، این الله است که اجازه نکاح با زنانی که قید شده را برای محمد صادر میکند. آیه تاکید کرده که این اجازه صادر شده صرفا برای محمد نبی است نه دیگران! و اینکه این اجازه صادر شده از سوی الله کافیست تا محمد هر کدام از آن زنانی که در آیه مذکور است را به نکاح خود در آورد. بجز محمد، هر فرد مومن دیگری می بایست بر اساس حکم "فانحکوهن باذن اهلهن" عمل کند و برای به همسری درآوردن هر دختری باید از خانواده دختر کسب اجازه کند. از اینروست که در انتهای آیه تاکید فرموده:

..... خَالِصَةً لَكَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ قَدْ عَلِمْنَا مَا فَرَضْنَا عَلَيْهِمْ فِي أَزْوَاجِهِمْ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ لِكَيْلَا يَكُونَ عَلَيْكَ حَرَجٌ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا ﴿۵۰﴾

.... این ويژه توست نه ديگر مؤمنان ما نيك مى‏ دانيم كه در مورد زنان و خدمتکارانشان چه بر آنان مقرر كرده‏ ايم تا براى تو مشكلى پيش نيايد و خدا همواره آمرزنده مهربان است (۵۰)