قبل از اینکه به این سوال جواب بدهیم،باید درباره فلسفه بوجود امدن نماز را بدانیم که خیلی کوتاه درباره آن پرداخته ام.
در واقع همان گونه که جسم به سه وعده غذا (صبح ظهر و شب) نیاز دارد روح نیز نیاز به معنویات الهی نیازمند است. خدا بی نیاز از عبادات ماست.
در زمان میشکان (خیمه عبادتی که در زمان حضرت موسی وجود داشته) و معبد سلیمان در سه نوبت قربانی ها ارائه میشده و پس از خراب شدن معبد مقدس دعا و نماز جایگزین آن شده. و بعضی از احکام بگونه ای دیگر مبدل گردید.
قربانی از واژه ق‌ر‌ب به معنای نزدیکی به خداست و نماز نیز راه ارتباطی با خداست.
در سه نوبت که اول هر کلمه بیانگر یک آیه از تورات است. שמע شِمع (بشو ای بنی یسرائل خدای ما خدای یکتاست) و در نماز همین آیه گفته میشود
שַחֲרִית : شحریت یا بع عربی سحری .صبح
מִ נְחָה : مینحا یا ظهر
עַ רְבִית : عرویت یا عصر یا هنگام شب
حضرت داوود (تهیلیم 55:18 ) و دانیال نبی(6:11) در سه نوبت دعا یا نماز میخواندند که مصحف خود اشاره کرده اند.
و در خصوص وضو نیز
همانگونه قبل از وارد شدن به خیمه عبادت میشکان میبایست دست ها و پای خود را شسته و به عبادت یا قربانی ها بپرداختند. (خروج باب ۳۰ آیات ۱۷ تا ۲۱) که بیشتر مخصوص کوهن ها بوده.
و در آیه دیگر لاویان ۱۵:۱۱ ؛ یکی از راه های پاکسازی را شستن دستها میداند. (عموم مردم)
در انجیل نیز به شستن دستها که یهودیان هم دوره با حضرت عیسی انجام میدادند اشاره شده. مرقس ۷:۳ و ۷:۲ و نیز متی ۱۵:۲
نتیجه گیری ؛ در زمان میشکان/معبد مقدس قبل از ورود به آن مکان قدس و انجام قربانی دستها و یا پاها را میشسته اند و با جایگزین شدن نماز بجای قربانی ؛ قبل از اینکه به عبادت بپردازند دستها را شسته و با همان دید که وارد معبد الهی میشوند. این بخش را میتوان ناسخ و منسوخ هم دید که در زمان انبیا مرحله به مرحله انجام گرفته که با فرمان دینی جدید/ناسخ ؛ فرمان قبلی منسوخ گردیده..